آیا کیست تخمدان باعث چاقی میشود؟! سوالی است که ذهن بسیاری از بانوانی که به کیست تخمدان مبتلا بوده و با افزایش وزن مواجه شده اند را درگیر کرده است. طبق نظر کلینیک کلیولند، تعداد زیادی از بانوانی که به عارضه کیست تخمدان مبتلا شده اند، دارای اضافه وزن نیز هستند و این بیماری می تواند یکی از بزرگترین عوامل ناباروری در بسیاری از بانوان باشد. در حقیقت باید گفت که ارتباط چاقی با کیست تخمدان، نزدیک ولی پیچیده محسوب می شود. در این مطلب به بررسی این ارتباط و همچنین عوارض خطرناک چاقی بر اثر ابتلا به کیست تخمدان خواهیم پرداخت.
آیا کیست تخمدان تاثیری بر چاقی دارد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت بله، بر اساس تحقیقات انجام شده کیست تخمدان می تواند موجب افزایش وزن به خصوص چاقی ناحیه شکمی در بانوان شود. برای درک بیشتر این مطلب باید بدانید که بروز بیماری کیست تخمدان و علائم آن برای بعضی از زنان پس از شروع دوره پریود بلافاصله آغاز می گردد. مهم ترین دلیلی که باعث تاثیر قابل توجه کیست تخمدان بر روی چاقی افراد می شود، تولید بیش از اندازه انسولین و یا عملکرد نادرست آن در بدن بانوانی است که به عارضه کیست تخمدان مبتلا هستند. در حقیقت به همین دلیل است که معمولا این بانوان در کاهش وزن خود و رسیدن به یک وزن دلخواه، همواره با مشکلاتی رو به رو می شوند.
چه ارتباطی بین چاقی و کیست تخمدان وجود دارد؟
از سوالات مهمی که در ذهن بیشتر افراد رخ می دهد، آن است که چرا پدیده اضافه وزن و چاقی با بیماری کیست تخمدان ارتباط دارد. در این مورد لازم به ذکر است که ارتباط کیست تخمدان و چاقی از دو جهت قابل بررسی خواهد بود:
- اول اینکه کیست تخمدان می تواند باعث دشوار شدن استفاده بدن از هورمون انسولین شود. مهم ترین وظیفه ای که انسولین در بدن انسان دارد، تبدیل نمودن قند و نشاسته انواع غذاهای مصرفی به انرژی است. این فرآیند در بدن آن دسته از افرادی که به کیست تخمدان مبتلا هستند، به علت مقاومت بدن در مقابل این وظیفه اش، با اختلال مواجه می گردد. در این شرایط که به مقاومت بدن به انسولین شناخته می شود، گلوکز خون فرد توسط انسولین جابجا نخواهد شد. در چنین حالتی بدن به جهت ادامه دادن فعالیت های زیستی خود، انسولین بیشتری را تولید می کند تا به سلول ها انتقال یابد. این افزایش تولید انسولین موجب افزایش هورمون مردانه آندروژن شده و میزان بالای این هورمون، باعث رشد موی بدن، نامنظم شدن قاعدگی و افزایش وزن خواهد شد.
- دومین دلیلی که ارتباط چاقی با کیست تخمدان را به خوبی نشان می دهد، آن است کیست تخمدان می تواند تاثیری قابل توجهی بر عملکرد هورمون تنظیم کننده اشتها داشته باشد. به این علت زنانی که به عارضه کیست تخمدان دچار شده اند، نسبت به بقیه بیشتر احساس گرسنگی کرده و غذای بیشتری را مصرف می کنند، در نتیجه افزایش وزن خواهند داشت.
ارتباط بین چاقی و تخمک گذاری
همان طور که می دانید، وظیفه تخمدان ها در بدن، تولید استروژن است، ولی باید این نکته را نیز بدانید که بافت های چربی هم استروژن تولید می کنند. در زمانی که شما اضافه وزن دارید، بافت های چربی بیشتر از نیاز بدن شما استروژن تولید می کنند که این امر موجب نامنظم شدن عمل تخمک گذاری می شود. بدن زنان برای ادامه دادن به عملکرد صحیح تخمک گذاری خود، نیاز به تولید متعادل هورمون ها دارد و استروژن بیش از اندازه این تعادل را از بین می برد. در نتیجه به همین علت است که افزایش وزن، شانس بارداری را در زنان کاهش می دهد. همچنین پزشکان معتقدند که کیست تخمدان و چاقی با ناباروری ارتباط دارند و زنانی که کیست تخمدان دارند باید با کاهش وزن خود، توانایی باروری شان را افزایش دهند. در عارضه کیست تخمدان، بدن به عدم تعادل هورمونی دچار می شود که این اختلال از تخمک گذاری جلوگیری می کند. هنگامی که این زنان ورزش های منظم و برنامه غذایی را رعایت کنند، تخمک گذاری دوباره شروع خواهد شد.
چه نوع کیست تخمدان باعث چاقی می شود؟
ارتباط چاقی با کیست تخمدان به این صورت است که بانوانی که شاخص توده بدنی یا BMI آن ها بالاتر از عدد 27 است، بیشتر مستعد بیماری کیست تخمدان هستند. نمونه کیست تخمدانی که باعث چاقی در زنان می شود به سندرم تخمدان پلی کیستیک شناخته شده است که با نام PCOS نیز عنوان می گردد. از لحاظ پزشکی هنوز مشخص نشده است که آیا اضافه وزن موجب سندرم تخمدان پلی کیستیک می شود و یا عارضه PCOS ، دلیل چاقی بسیاری از بانوان است. مسئله ای که در این میان کاملا واضح است آن خواهد بود که چنانچه شما سندرم تخمدان پلی کیستیک دارید، به احتمال زیاد سطح بالاتری از آندروژن ها یا همان هورمون های مردانه نظیر تستوسترون در بدن شما وجود خواهد داشت.
حتی افزایشی جزئی در روند تولید آندروژن، در نحوه عملکرد تخمدان شما اثر گذار خواهد بود. در این بیماری تخمک در یک کیست محبوس شده و نمی تواند آزاد شود. به همین علت کیست منبعی برای تولید آندروژن می شود و وقتی میزان این هورمون در بدن زنان زیاد شود، مقاومت به انسولین در بدن افزایش یافته و سطح انسولین در بدن بیشتر می شود. با زیاد شدن میزان انسولین در بدن، تولید پروتئین های حامل هورمون جنسی در کبد کمتر شده و هورمون های جنسی زنانه این امکان را ندارند تا نقش خود را به خوبی ایفا نمایند و سندرم تخمدان پلی کیستیک شدت می یابد.
آیا چاقی برای کیست تخمدان خطرناک است؟
در پاسخ این سوال باید گفت که بله، ارتباط چاقی با کیست تخمدان و خطرات آن به این صورت است که اکثر زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک به علت مقاومت در برابر انسولین در معرض ابتلا به مشکلات مربوط به اضافه وزن و به دنبال آن بسیاری از بیماری های دیگر قرار دارند. همچنین تمام این بیماری ها نیز می تواند زمینه ای برای بسیاری مشکلات و بیماری های قلبی در زنان باشد. از نمونه این خطرات باید به موارد زیر اشاره نمود:
- فشار خون بالا
- دیابت نوع ۲
- کلسترول بالا
- آپنه خواب
- ناباروری
- سرطان اندومتر
نتیجه گیری
عارضه کیست تخمدان در زنان، موجب به هم ریختن تعادلی هورمونی بانوان، اختلالات بارداری و بروز صفات مردانه و در نهایت چاقی شکمی در آن ها می شود. در زنانی که این اضافه وزن با عدم تحرک همراه شود، علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک بیشتر خود را نشان داده و شدت بیشتری خواهد یافت. بانوانی که به کیست تخمدان و چاقی دچار شده اند، برای بهبودی خود باید برنامه های غذایی لاغری و ورزش هایی منظم را رعایت نموده و با کمک کاهش وزن، این بیماری را از بین ببرند. لازم است رژیم غذایی بانوان مبتلا به پلی کیستیک سرشار از فیبر و پروتئین باشد و این افراد تا حد امکان باید از خوردن قند و کربوهیدرات پرهیز نمایند. جهت بهبود عوارض کیست تخمدان توصیه می شود که این بانوان به جای استفاده از قندهای مصنوعی و کربوهیدرات های ساده، قندهای طبیعی و کربوهیدرات های پیچیده را مصرف کنند.
